Gelir Vergisi Kanunu’na göre, 2022 yılında ücret gelirlerinin 32.000 TL’ye kadar kısmı yüzde 15, 32.000 – 70.000 TL arasındaki kısmı yüzde 20, 70.000 – 250.000 TL arasındaki kısmı yüzde 27, 250.000 – 880.000 TL arasındaki kısmı yüzde 35, 880.000 TL’yi aşan kısmı ise yüzde 40 oranında vergiye tabidir.
Ücret gelirlerinin vergisi, çalışanların cebine girmeden işverence kesilerek vergi dairesine yatırılır. Eğitim ve sağlık harcamaları ile hayat ve sağlık sigortası primlerini sadece beyanname dolduranlar kazançlarından indirebilirler ve daha az vergi öderler. Brüt kazancın yüzde 10’una kadar eğitim ve sağlık harcaması ile yüzde 15’ine kadar hayat ve sağlık sigortası primleri kazançtan indirilebilir.
Peki, bu hakkı sadece beyanname dolduranlar kullanabildiğine göre, 2022 yılında ücret geliri elde edenlerden kimler gelecek yıl mart ayında beyanname dolduracak? Bu sorunun cevabı şöyle:
“Bu yıl tek işverenden alınan kazancı 880 bin lirayı aşanlar,
Yıl içinde iş değiştirenlerden ikinci ve sonraki işverenlerden elde ettiği kazanç tutarı 70 bin lirayı aşanlar,
Aynı işverenin şirketleri arasında geçiş yapan ve her iki şirketteki kazanç tutarı 70 bin lirayı aşanlar,
Aynı anda birden fazla işverene bağlı çalışanlardan birinci işveren ve sonraki işverenlerden aldığı ücretler 70’şer bin lirayı aşanlar.”
Bunların gelecek yıl mart ayında beyanname doldurması gerekecek. Beyanname dolduranlar bazen ilave vergi ödemek zorunda kalırken, bazen de vergi iadesi avantajı elde ederler. Bunu bir örnekle anlatalım. Çocuğu için özel okula yıllık 60 bin lira ücret ödeyen, yıllık sağlık sigortası primi 10 bin lira olan bir kişiyi ele alalım. Bu kişi aylık 20 bin lira brüt ücret ile tek işverene bağlı olarak çalıştığında bu yıl 38 bin 476 TL gelir vergisi ödeyecek. Beyanname doldurma hakkı olmadığı için eğitim, sağlık ve sigorta harcamalarını kazançtan indiremeyecek.
Aynı kişi aynı ücret ile 6 ay A işyerinde, 6 ay da B işyerinde çalışırsa her iki işverenden aldığı ücret 70 bin lirayı aşacağı için gelecek yıl mart ayında beyanname verecek. Eğitim harcamalarının brüt 240 bin lira tutarındaki ücretin yüzde 10’una karşılık gelen 24 bin lirası ile 10 bin liralık sigorta primini kazançtan indirecek. Bu harcamalar düşüldükten sonra kalan kazanç tutarı üzerinden ödenmesi gereken vergi 30 bin 673 lira olacağı için bu kişi gelecek yıl (38.476 TL – 30.673 TL = ) 7 bin 803 TL vergi iadesi alacak. Yıllık kazancı aynı olan iki kişiden beyanname dolduran ile doldurmayan arasındaki fark 7.803 TL olacak.
Tek işverenden elde edilen kazanç ne olursa olsun daha önce beyanname alınmıyordu. 2020 yılından itibaren tek işverenden elde edilen kazançlar gelir vergisi tarifesinin en üst dilimini (2022 yılı kazançları için 880 bin TL’yi) aşanlar da artık beyanname doldurmaya başladı. Bir anlamda yüksek ücret geliri elde edenler artık eğitim ve sağlık harcamaları ile hayat sigortası, sağlık sigortası gibi prim giderlerini kazançtan düşerek vergi iadesi almaya başladı.
Habertürk
27.08.2022
Ahmet Kıvanç
Yorumlar kapatıldı.